کارگزاری صباتامین بورس کالا • تسویه و پایاپای بورس کالا

فرآیند تسویه و پایاپای

روش های تسویه معاملات

1. تسویه نقدی

واریز وجه قرارداد ظرف مهلت تسویه (3 روز کاری در معاملات رینگ داخلی و 5 روزکاری در معاملات رینگ صادراتی، بعد از تاریخ قرارداد)، به صورت نقدی توسط خریدار به حساب عملیاتی و ارائه اسناد مربوطه به اتاق پایاپای.

2. تسویه اعتباری

ظرف مهلت تسویه سند تسویه اعتباری ( فرم سه بندی اعتباری )که به تائید فروشنده و کارگزار فروشنده رسیده، به همراه سایر مستندات (فیش مالیات، فیش دو سر کارمزد، صورتحساب تسویه خرید، صورتحساب تسویه فروش اعتباری) توسط کارگزار خریدار به اتاق پایاپای ارائه می‌شود.

* در معاملاتی که به صورت اعتباری تسویه می‌شود، کارگزار خریدار کلیه کارمزدهای مصوب دو طرف معامله را جهت تسویه معامله پرداخت می‌نماید و کارگزار فروشنده مکلف است سهم فروشنده از کارمزدهای معامله مذکور را حداکثر ظرف مهلت 10 روز تقویمی از زمان تسویه به کارگزار خریدار پرداخت نماید.

* ارائه سند تسویه اعتباری به اتاق پایاپای به منزله تائید تسویه و احراز اسناد مربوطه توسط فروشنده و همچنین کارگزاران خریدار و فروشنده می‌باشد.

نحوه تسویه با مهلت تأخیر:

مهلت تسویه نقدی در معاملات رینگ داخلی 3 روز کاری می‌باشد و تا ساعت 15 روز سوم کاری باید تسویه به صورت کامل انجام پذیرد، در صورت عدم پرداخت تا 3 روز کاری به ازای هر روز تأخیر، 25/0 درصد ارزش معامله جریمه تأخیر توسط کارگزارخریدار پردخت می شود.
مهلت تسویه نقدی در معاملات رینگ صادراتی 5 روز کاری می‌باشد و تا ساعت 15 روز پنجم کاری باید تسویه به صورت کامل انجام پذیرد، در صورت عدم پرداخت تا 10 روز تقویمی به ازای هر روز تأخیر، 25/0 درصد ارزش معامله جریمه تأخیر توسط کارگزار خریدار پردخت می شود.

نحوه تسویه پس از مهلت تأخیر:

در صورت عدم تسویه تا 3 روز کاری در رینگ داخلی، قرارداد منفسخ شده و خریدار مشمول پرداخت 5 درصد ارزش معامله بعنوان خسارت انفساخ به همراه سایر هزینه های مصوب شامل دوسر کارمزد بورس، کارمزد کارگزار فروشنده، دوسر کارمزد تسویه و دوسر حق نظارت سازمان، می باشد. خسارت انفساخ معامله باید حداکثر یک روز کاری پس از اعلام اتاق پایاپای و به صورت یکجا به نفع فروشنده واریز شود.
پرداخت خسارت انفساخ به فروشنده از طریق کارگزار فروشنده و پس از کسر تعهدات فروشنده در مقابل اتاق پایاپای صورت می‌گیرد.
در صورت عدم تسویه تا 10 روز تقویمی در رینگ صادراتی، قرارداد منفسخ شده و خریدار مشمول پرداخت 2.5 درصد ارزش معامله بعنوان خسارت انفساخ به همراه سایر هزینه های مصوب شامل دوسر کارمزد بورس، کارمزد کارگزار فروشنده، دوسر کارمزد تسویه و دوسر حق نظارت سازمان، می باشد.

فرآیند تحویل کالای موضوع قرارداد

تحویل کالای موضوع قراردادهای نقد، نسیه و سلف طبق زمان تحویل اعلام شده در اطلاعیه عرضه توسط کارگزار فروشنده انجام می‌گیرد.

حداکثر زمان تحویل کالا :

1. در قراردادهای نقدی و نسیه حداکثر تا 3 روز کاری پس از مهلت تسویه می باشد. (در صورتیکه انجام امور تسویه با تأخیر صورت پذیرد، به میزان روزهای تأخیر به این مهلت اضافه می‌شود.)

2. در قراردادهای سلف با سررسید کمتر از 30 روز، حداکثر تا 5 روز تقویمی پس از سررسید تحویل

3. در قراردادهای سلف با سررسید 30 روز و بیشتر، حداکثر تا 15 روز تقویمی پس از سررسید تحویل

* در قراردادهای نقد، نسیه و سلف کارگزار فروشنده مکلف است حداکثر تا پایان روز کاری انجام امور تسویه از سوی کارگزار خریدار، نسبت به صدور حواله خرید کالا و ارائه آن به اتاق پایاپای اقدام نماید.

* کارگزار خریدار مکلف است اطلاعات لازم جهت صدور حواله خرید کالا را تا زمان انجام امور تسویه به کارگزار فروشنده ارائه نماید.

نکته :

عدم ارائه درخواست مکتوب از سوی خریدار به اتاق پایاپای حداکثر تا 30 روز تقویمی پس از پایان مهلت تسویه برای قردادهای نقدی و نسیه و پس از تاریخ سررسید قرارداد سلف به منزله انجام تعهدات طرفین می‌باشد.

مهلت تحویل کالا با تأخیر:

مهلت تأخیر حداکثر تا 60 روز تقویمی پس از مهلت تسویه برای معاملات نقدی و نسیه، و پس از سررسید، برای معاملات سلف می‌باشد.

خریدار می بایست درخواست فسخ معامله را تا پایان آخرین روز 60 روزه مذکور به اتاق پایاپای ارائه نماید.

عدم ارائه درخواست فسخ به اتاق پایاپای تا پایان آخرین روز مهلت 60 روزه به معنای انجام تعهدات طرفین می‌باشد.

*اعتراض خریدار نسبت به کیفیت یا کمیت کالای تحویل گرفته شده حداکثر تا 3 ماه پس از تحویل کالا امکان پذیر است.

در صورت عدم تحویل تمام یا بخشی از کالا، طبق زمان تحویل اعلامی از سمت فروشنده:

1- ارسال درخواست مکتوب خریدار به اتاق پایاپای از طریق کارگزار خریدار:

* درخواست تحویل کالا با تأخیر

* فسخ بخش تحویل نشده قرارداد

خسارت درخواست تحویل کالا با تأخیر :

مبلغ25/0 درصد مبلغ مقادیر تحویل نشده قراردادبه صورت روزشمار به ازای روزهای تأخیر ( از زمان پایان مهلت تحویل تا تاریخ تحویل کالا)

خسارت فسخ بخش تحویل نشده قرارداد:

ارزش کالای تحویل داده نشده
5 درصد ارزش کالای تحویل نشده به قیمت معامله
/0 درصد مبلغ مقادیر تحویل نشده به صورت روزشمار و به ازای روزهای بین زمان واریز وجه معامله به حساب فروشنده تا بازپرداخت مبلغ مقادیر تحویل نشده از سوی کارگزار فروشنده
دو سر کارمزد های متعلقه کالای تحویل داده نشده
مالیات‌ متعلقه کالای تحویل داده نشده

مبالغ فوق از محل وجوه یا وثایق فروشنده نزد اتاق پایاپای و در صورت عدم تکافو، از محل وجوه یا وثایق کارگزار فروشنده تأمین خواهد شد. پرداخت این مبلغ به خریدار از طریق کارگزار خریدار و پس از کسر تعهدات فروشنده در مقابل اتاق پایاپای صورت می‌گیرد.

2- ارائه درخواست فسخ و احراز عدم تحویل کالا از سوی فروشنده (توسط اتاق پایاپای):

* پرداخت اصل مبلغ مقادیر تحویل نشده قرارداد

* پرداخت خسارت فسخ و سایر هزینه‌های مصوب

خسارت ناشی ازعدم تحویل کالا پس از 60 روز تأخیر:

ارزش کالای تحویل داده نشده
5 درصد ارزش کالای تحویل نشده به قیمت معامله
0.25 درصد مبلغ مقادیر تحویل نشده به صورت روزشمار و به ازای روزهای بین زمان واریز وجه معامله به حساب فروشنده تا بازپرداخت مبلغ مقادیر تحویل نشده از سوی کارگزار فروشنده
دو سر کارمزد های متعلقه کالای تحویل داده نشده
مالیات‌ متعلقه کالای تحویل داده نشده

کارمزدهای بازار فیزیکی بورس کالای ایران

کارمزد کلیه کالاها به غیر از کالاهای گروه کشاورزی (مبالغ به ریال)

عنوان	ضریب (سهم خریدار)	سقف مبلغ (خریدار سهم)	ضریب (سهم فروشنده)	سقف مبلغ (فروشنده سهم)	ضریب کل (سهم دوسر)	سقف مبلغ (سهم دوسر)
کارمزد سازمان بورس	0.00032	80,000,000	0.00048	120,000,000	0.0008	200,000,000
کارمزد شرکت بورس کالا	0.0005	100,000,000	0.0005	100,000,000	0.001	200,000,000
کارمزد کارگزار	0.0018	300,000,000	0.0018	300,000,000	0.0036	600,000,000
جمع	0.00262	480,000,000	0.00278	520,000,000	0.0054	1,000,000,000

کارمزد کالاهای گروه کشاورزی (مبالغ به ریال)

عنوان	ضریب (سهم خریدار)	سقف مبلغ (خریدار سهم)	ضریب (سهم فروشنده)	سقف مبلغ (فروشنده سهم)	ضریب کل (سهم دوسر)	سقف مبلغ (سهم دوسر)
کارمزد سازمان بورس	0.00032	80,000,000	0.00048	120,000,000	0.0008	200,000,000
کارمزد شرکت بورس کالا	0.0005	100,000,000	0.0005	100,000,000	0.001	200,000,000
کارمزد کارگزار	0.00225	300,000,000	0.00225	300,000,000	0.0045	600,000,000
جمع	0.00337	480,000,000	0.00323	520,000,000	0.0063	1,000,000,000

کارمزد معاملات کالاهای مشمول تنظیم بازار در بازار فیزیکی بورس کالای ایران (تاریخ اجرا: 1398/09/06)

شرح کارمزد	نرخ کارمزد محصولات مشمول مصوبات ستاد تنظیم بازار		حداکثر مبلغ کارمزد - ریال
کارمزد سازمان بورس	خرید 0.00117	فروش 0.00117	خرید 270,000,000	فروش 270,000,000
کارمزد بورس کالا	0.000475	0.000475	90,000,000	90,000,000
کارمزد سازمان بورس و اوراق بهادار	0.0002	0.0003	90,000,000

فرآیند تسویه و پایاپای در بورس کالا